Và một mình tôi
chép dòng tâm tình
tặng người chưa biết một lần
Vì trong phút ấy
tôi tìm mình thì thầm
"giờ đã gặp được một nụ hoa nở về đêm"
(Hoa Nở Về Đêm, Mạnh Phát)
Hoa nở về đêm là loài hoa không còn đi tìm tri kỷ mà là loài hoa đã biết cách đợi chờ. Hoa ấy biết rằng người sẽ đến khi người đến cũng như hoa sẽ nở khi hoa nở, rằng luôn lỡ làng khi hai kẻ muốn sớm gặp được nhau. Hoa nở về đêm vì biết rằng người tâm giao dễ đâu hội ngộ giữa ồn ào đông đủ của buổi ngày sáng bạch. Hoa nở về đêm để biết rằng có một người còn ngồi giữa đêm tàn vắng vẻ vì hoa...
__*__*__
*
Con người tự cổ đã cô đơn. Nếu không cô đơn người ta đã chẳng lên đường kiếm tìm từ khi bắt đầu biết nghĩ về thân phận: kiếm tìm bạn đời, kiếm tìm bạn đường, kiếm tìm ý nghĩa, kiếm tìm mục đích, kiếm tìm lý tưởng,... Cô đơn là một phương trình thiếu vế phải: "Ta = ?", hoặc "Ta ∈ ?", và con người gần như cả đời đi tìm "cái gì đó" thay vào dấu hỏi để có một phương trình cân bằng, hoàn hảo. Nhưng ngay cả khi có được một đáp án mà người ta cho là tròn trịa nhất thì cô đơn vẫn còn đó bởi hai vế của phương trình vẫn là hai vế khác biệt: trái - phải, trước - sau; và bị ngăn chia bởi bởi cái khoảng cách với hoài không tới của hai dấu chỉ: bằng (=) và thuộc về (∈).
Dù tin tưởng: chung một đời, một mộng.
Em là em; anh vẫn cứ là anh.
Có thể nào qua Vạn Lý Trường Thành
Của hai vũ trụ chứa đầy bí mật.
(Xuân Diệu)
Cuộc tìm kiếm từ cô đơn là cuộc kiếm tìm trong tuyệt vọng bởi người kiếm tìm sẽ chỉ thấy những người tìm kiếm và cô đơn sẽ chỉ gặp đơn côi. Họ say sưa kể cho nhau nghe về bản thân mình để lấp liếm đi sự mù mờ về bản thân mình. Họ chồm người chăm chú dõi nghe nhau nói để át đi tiếng nói trong đầu của chính họ. Những tiếng cười quá lớn để phủ tràn nỗi buồn quá mênh mông. Những cuộc hẹn rất dày để đan níu sợi dây không bền chặt. Chợt một ngày cánh chim không còn đưa thư nữa. Nói "chợt" mà cũng không thật bất chợt vì cả hai đều biết rằng đó là điều phải đến, như cuộc chuyện gẫu ngượng ngùng cuối cùng tìm được chỗ ngừng khi tàu đỗ người đi.
__*__*__
*
*
Hoa nở về đêm là loài hoa ngại ngùng bướm ong dập dìu dưới mặt trời chói lóa. Khi mọi sự đều quá rõ ràng thì riêng tư bị xem như một dấu hiệu của mặc cảm. Nhưng hoa không mặc cảm, dù tự ti hay tự tôn. Chỉ đơn giản hoa thấy rằng hoa là hoa. Hoa quỳnh là hoa quỳnh và hoa mai là hoa mai. Vì hoa là hoa của màn đêm nên hoa yêu màn đêm bởi sự lặng im bí ẩn trong huyền của nó chứ không phải hoa sợ hãi điều gì từ thanh thiên bạch nhật; hoa là hoa của màn đêm nên hoa yêu trăng bởi ánh sáng dịu dàng thanh khiết chứ không phải kiêu hãnh thấy mình khác biệt dưới nguyệt vàng so với những loài hoa phô mình trong nắng.
__*__*__
*
Một người con gái đẹp thường không phải vì cô đẹp mà vì người ta bảo cô đẹp. Rất ít người con gái tự thấy được mình đẹp. Một người hạnh phúc thường không phải bởi họ hạnh phúc mà bởi xã hội bảo rằng họ hạnh phúc. Rất ít người tự thấy được mình hạnh phúc. Phúc cho ai đi giữa đời mà vẫn xa lạ với đời. "Quân tử chi giao đạm nhược thủy" (Giao tình của người quân tử thì nhạt như nước) là vậy. Khen chê, rào đón là diễn xuất của diễn viên trên sân khấu, nó không thực. Khi biết mình đang ở đâu, ta không cần GPS.
Viễn viễn phong đầu phi
Vong xứ điểu vô quy
Hốt phùng thiên để nguyệt
Quy hà, quy hà vi?
(Viên Minh)
(Xa xa đầu gió nổi
Chim lạc lối quên về
Chợt gặp vầng trăng cũ
Về chi nữa mà về!)
(Minh Đức Triều Tâm Ảnh dịch)
Cho đến lúc nào con chim chưa choàng mình đối diện vầng trăng trời lộng đó thì nó suốt kiếp lang thang. Giữa cuộc đời mang mang như gió bạt tứ phương, có gì có thể bám víu?
__*__*__
*
Hoa nở về đêm là loài hoa ẩn nửa khuôn trăng sau rèm khuya và lắng nghe bước chân người mộ hoa tìm đến. Nhân thế ngủ say nhưng có đất trời làm chứng cho phút giây hạnh ngộ. Sao lấp lánh trời cao và đom đóm lập lòe mặt đất. Thiên địa giao hòa trong huyền mộng. Người sẽ không phải mở lời trò chuyện, vì một hơi thở, một ánh nhìn cũng đủ tỏ bày ý trọng tình thâm. Tiệc tùng hoan ca e rằng kinh động; mời một chung trà là đủ lễ tương tri. Khoác áo trắng ngà giữa không gian linh tuyền và thời gian mảnh tựa tơ trời, hoa nhẹ cúi đầu mỉm cười ân cảm vị khách có lòng chẳng ngại đêm sâu.... Khách cũng khẽ nghiêng mình đáp lại, thầm lời thơ thay lòng ái kính...
Mặt hoa nửa giấu vào đêm lặng
Nửa mỉm u huyền nghiêng dưới trăng
Khách tục mạn phép xin ngồi lại
Trầm tỏa trà thơm, nhẹ hồng trần
___*___
* *
Cao Huy Thuần đã nói rất hay, rằng: "...đơn sơ nào cũng cần có chút lễ nghi, nhưng tinh túy của lễ nghi là đơn sơ". Đơn sơ mà thiếu chút lễ nghi thì thành ra sơ sài, đơn bạc; lễ nghi mà không toát lên được cái tinh túy của đơn sơ thì thành ra lễ nghĩa rườm rà, sáo rỗng.
Lão Tử hẳn ngán ngẩm cái lễ nghĩa này lắm khi ông nói: "...thất đạo nhi hậu đức; thất đức nhi hậu nhân; thất nhân nhi hậu nghĩa; thất nghĩa nhi hậu lễ. Phù lễ giả trung tín chi bạc, nhi loạn chi thủ" (...mất đạo rồi mới đến đức; mất đức rồi mới đến nhân; mất nhân rồi mới đến nghĩa; mất nghĩa rồi mới đến lễ. Lễ là biểu hiện sự suy vi của trung hậu thành tín, là đầu mối của loạn lạc).Khi con người nhìn nhau qua những bộ sắc phục, biết nhau qua vai vế, nghe nhau qua chức danh, nói thưa bằng những lời có cánh, cư xử theo khuôn mẫu mặc định thì cuộc sống biến thành kịch trường ồn ào, lòe loẹt và giả tạo.
Mặt khác, cuộc sống sẽ trở nên một đống hổ lốn khi mà "chút lễ nghi" kia biến mất. Một đôi đũa đặt không ngay ngắn bên chén cơm dâng cho người lớn; phớt lờ và quên đi cái gật đầu đáp lại khi trẻ nhỏ chào thưa; mặc áo quần bất xứng vào chốn tôn nghiêm... Những điều "nhỏ nhặt" ấy, nếu xuất phát từ cái tâm yêu thương, trân trọng, kính thành thì đã hàm dung đủ cả Chân-Thiện-Mỹ của bao nhiêu năm làm người.
* _ *
*
Hoa nở về đêm là loài hoa biết mỉm cười mãn nguyện với cõi riêng tiểu khê dạ thảo. Không nhiều lắm đâu những khách thưởng hoa, những phường ngoạn cảnh; cũng chẳng chao lượn cập kề là bướm bạn ong tình; và có đâu xôn xao vẫy nhụy trao hương cùng muôn hoa tỉ muội khi chàng gió phiêu bồng một bận ghé thăm.
Hoa thích một mình im nghe cuộc chuyện trò trong màn đêm giữa các loài vật bé nhỏ. Hoa khúc khích cười tiếng nói mớ vang vẳng đâu đây của bác nông dân say ngủ. Hoa tò mò nhìn chú chuột thập thò, thoăn thoắt bên vách tường nhà bếp. Hoa thả hồn theo xào xạc lá cây khua và chim vọng kêu bất chợt. Phải chăng như con người nhắm mắt thì cảm nghe chính mình rõ nhất nên khi con mắt mặt trời đã khép thì vũ trụ cũng trỗi lên một sức sống thầm thì từ đêm đen?
__*__*__
*
Và một mình tôi
chép dòng tâm tình
tặng người chưa biết một lần
Vì giây phút ấy tôi tình cờ hiểu rằng
tình yêu đẹp ngàn đời là tình yêu khi đơn côi
(Hoa Nở Về Đêm, Mạnh Phát)
Tình yêu khi đơn côi cũng đẹp tựa nụ hoa nở về đêm vậy: yêu chỉ vì yêu mà không phải yêu để được ai yêu lại, hoa nở vì hoa nở chứ không phải nở cho một cuộc hẹn nào khuya khoắt riêng tây. Trong bóng đêm, hoa đẹp; trong vô niệm, tình yêu nở hoa...
Người có đến, xin đừng hẹn trước
Nếu trao thư, hãy để gió trao
Giấc nào chẳng giấc chiêm bao
Mà sao rất thực ơi màu hoa đêm!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét